Personel yönetimi, çalışanların refahı, organizasyonun genel performansının optimize edilmesi, İnsan Kaynakları (İK) şirketlerin işleyişinde önemli bir rol oynamaktadır. Kelio için yapılan ikinci OpinionWay İK barometresi, yapay zekanın artan benimsenmesi ve güvensizliğin sıkı sıkıya bağlı olduğu karmaşık bir tabloyu ortaya koyuyor. Bu hassas alanda verimlilik vaadi sunan yapay zeka, hala güven, etik ve teknolojik olgunluk meseleleriyle karşı karşıya.
Hızlı ama Ölçülü Bir Benimseme
Geçen Şubat ve Mart aylarında yapılan
anket, İK yöneticilerinin yapay zekayı kullanma oranının bir yıl içinde üç kat arttığını ortaya koyuyor: 2025 yılında İK profesyonellerinin %28'i günlük olarak yapay zeka kullandıklarını belirtirken, bu oran 2024 yılında sadece %9'du. Detaylara bakıldığında, %6'sı yoğun bir şekilde (bir yıl önce %1 iken) ve %22'si daha nadir olarak kullanmakta, bu da 14 puanlık bir artışı gösteriyor.
Bununla birlikte, çoğunluk (%60) yapay zekanın benimsenmesine direnç gösteriyor, bu oran bir yıl içinde 16 puan azalmış olsa da. Bu kayma, özellikle orta ölçekli işletmeler için belirgin bir benimseme dinamiğini ifade ediyor, bu kategorideki İK yöneticilerinin %34'ü yapay zeka kullanıyor.
Kalite ve Güvenilirlik Üzerine Süregelen Şüpheler
Barometrenin ortaya koyduğu bir diğer sabit: yapay zeka kapasitelerine olan güven sınırlı kalıyor. Ankete katılan profesyonellerin %46'sı bu araçların kaliteli bir çalışma üretebileceğini düşünürken, %54'ü hala şüpheci, bu oran 2024'e göre değişmedi. Bu artan benimsemeye rağmen, kesin görüşler yoğunlaşıyor: katılımcıların %27'si artık tamamen güvensiz olduklarını belirtiyor, bu da 7 puanlık bir artış.
Bu çekince, sistemlerin güvenilirliği konusunda bir belirsizliğin varlığını gösteriyor, ki bu, insan kaynaklarıyla ilgili kararlarda, insanın ön planda olduğu durumlarda kritik bir mesele. Verilerin gizliliği ve güvenliği, üç puanlık bir artışla, artık İK'nın temel endişeleri arasında: %41'i bunları öncelik olarak görüyor. Bu meselelerin gözetilmesi, yapay zekanın benimsenmesinde merkezi bir kriter haline geliyor, özellikle kişisel veri yönetimi yasal ve organizasyonel düzeyde giderek daha fazla incelenirken. Öte yandan, araçların iç süreçlerle uyumsuzluğu, yetkinlik eksikliği,
yatırım maliyeti veya çalışanların değişime direnç göstermesi gibi diğer engeller önemli ölçüde azaldı.
İK Araçlarında Devrim mi Yoksa Sadece Evrim mi?
Yapay zekanın uzun vadeli etkisi üzerine sorulduğunda, İK profesyonelleri ikiye ayrılmış durumda. Yaklaşık yarısı (%47), mesleklerini kalıcı olarak dönüştürme potansiyeline sahip bir devrim olarak görüyor, bu oran ikna olmuş kullanıcılar arasında %71'e çıkıyor. Buna karşılık, %41'i yapay zekayı şu an için ne büyük bir kırılma ne de marjinal bir yenilik olarak görüyor. Son olarak, %12'si hala onu bir teknoloji oyuncağı olarak nitelendiriyor.

İK Yazılımları için Seçim Kriteri Olarak Yapay Zeka
Yapay zeka bir İK yazılımına entegre edildiğinde,
anket katılımcılarının %49'u (düzenli kullanıcıların %82'si) bunu bir avantaj olarak görüyor. Ancak, profesyonellerin önemli bir bölümü (%29) yapay zekayı önemsiz bir unsur olarak değerlendirmekte, %15'i ise bunu engelleyici bulmakta. Sadece %6'sı yapay zekanın varlığını bugün için vazgeçilmez bir kriter olarak görüyor.
Birçok profesyonel tarafından olumlu algılansa da, yapay zeka sektörde hala bir artı olarak kabul edilmekte, ancak temel bir unsur olarak görülmemekte.
Kelio Genel Müdürü Eric Ruty şu yorumu yapıyor:
"Yapay zeka iş dünyasında giderek yaygınlaşıyor ve İnsan Kaynakları profesyonelleri için şimdiden değerli bir yardımcı konumunda. Ancak bu profesyoneller, insanı etkileyebilecek veya organizasyonların yasal sorumluluğunu üstlenebilecek teknolojik sapmalara karşı önemli birer denetleyici. Bu nedenle, bu araçlara karşı duyulan güvensizlik, değerlerini ve güvenilirliklerini kanıtlamaları gereken bir ortamda meşrudur."
Daha iyi anlamak
Yapay zekanın insan kaynakları alanını dönüştürmesini sağlayan temel teknolojiler nelerdir?
Yapay Zeka'nın İK'yı dönüştürmesini sağlayan teknolojiler arasında Doğal Dil İşleme (NLP), makine öğrenimi ve büyük ölçekli veri analizi yer alır; bu teknolojiler işe alım süreçlerini otomatikleştirir, çalışan performansını analiz eder ve işgücü ihtiyaçlarını tahmin eder.
İnsan kaynaklarında AI'nin benimsenmesini etkileyen veri koruma düzenlemeleri nelerdir?
Avrupa'da Genel Veri Koruma Yönetmeliği (GDPR), kişisel verilerin yönetimi konusunda katı kurallar koyarak, çalışan verilerinin gizliliği ve güvenliği konusunda uyum ihtiyacı nedeniyle AI'nin benimsenmesini etkiliyor.